معرفی نویسندگان همدان

کشور عزیز ما ایران در طول تاریخ، همواره مهد پرورش بزرگان و نام‌آوران بسیاری بوده است. نویسندگان همدان در زمره این مشاهیر محبوب ایرانی قرار دارند و عمر خود را صرف ترقی علم، فرهنگ و هنر ایرانی کرده‌اند. لازم است به‌پاس خدمات بی‌شمار این فرهیختگان بیشتر با آن‌ها آشنا شویم که در این مطلب به این موضوع خواهیم پرداخت.

 

 

باباطاهر عریان همدانی

یکی از مشهورترین مشاهیر همدانی، باباطاهر عریان است که در اواخر قرن چهارم در همدان به دنیا آمده و هم‌اکنون نیز آرامگاه او در همین شهر قرار دارد. وی از عارفان و شاعران بزرگ همدان است که به سرودن دوبیتی‌هایی بی‌رقیب زبانزد عام و خاص است.

 

 

میرزاده عشقی همدان

میرزاده عشقی یکی از شاعران معاصر همدان است که در سال ۱۲۷۳ هجری شمسی در همدان متولد شد. این شاعر بنام همدانی تحصیلات ابتدایی خود را در یکی از مکتب‌خانه‌های شهر همدان گذرانده و پس از آن در آموزشگاه الفت و مدرسه آلیانس، تحصیلات خود را تکمیل کرده است. این شاعر معاصر همدانی بر ادبیات فارسی و ادبیات فرانسه کامل مسلط بوده و آثاری خواندنی و جذاب در از وی بر یادگار مانده است.

 

 

داور همدانی

داور همدانی، یکی دیگر از نویسندگان همدان است و در زمره شاعران و عارفان محبوب ایرانی قرار دارد. نام اصلی او سید کاظم حسینی است و در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی متولد شده است. داور همدانی در شهر همدان به تحصیل علم پرداخت و زمانی که در مسیر شاعری قدم نهاد؛ آزاد همدانی را به‌عنوان استاد خویش انتخاب کرد.

وی در کنار آزاد همدانی، مسیر رشد و تعالی خود را به‌خوبی طی کرده و توانست در سال ۱۳۲۵ هجری شمسی، یعنی در سن ۲۵ سالگی، نخستین اثر خود به نام روان الوند را منتشر کند. همچنین این شاعر همدانی ۵ سال بعد، یعنی در سال ۱۳۳۰ هجری شمسی، روزنامه تاریخ را منتشر نمود.

 

 

فریدون مشیری

فریدون مشیری از روزنامه‌نگاران، شاعران و نویسندگان همدان است که با اشعار بی‌نظیر خود جایگاه ویژه‌ای در میان علاقه‌مندان به شعر و ادب فارسی کسب کرده است. بااینکه شهرت فریدون مشیری در سرودن شعر نو است اما وی با شعر قدیم فارسی نیز آشنا بوده و آثار شاعرانی نظیر حافظ و سعدی و همچنین شاهنامه فردوسی را به‌خوبی می‌شناسد.

فریدون مشیری خود در تهران متولد شده است اما اصالت او به شهر همدان برمی‌گردد. وی در بامداد روز جمعه ۳ آبان ماه ۱۳۷۹ در سن ۷۴ سالگی در تهران درگذشت.

 

 

ابوالعلی حسن عطار همدانی

یکی از عارفان بزرگ همدان، ابوالعلی حسن بن احمد بین محمد بن سهل بن سلمه ملقب به ابوالعلی حسن عطار همدانی است. او یکی از مفاخر همدانی است که در سال ۴۸۸ هجری قمری چشم به جهان گشود و در نوجوانی به کسب دانش و هنر پرداخت. او به بغداد و شهر‌هایی مانند خراسان و اصفهان سفر کرد. سپس زمانی که به همدان بازگشت به تدریس قرآن همت گذاشت و در سال ۵۶۹ هجری قمری نیز چشم از جهان فروبست.

مفتون همدانی

پنجمین مورد از لیست نویسندگان همدان مربوط به مفتون همدانی، شاعر و عارف مشهور ایرانی است که در سال ۱۲۶۸ همدان متولد شد و در سال ۱۳۳۰ در خاک همین شهر آرام گرفت. رشد و ترقی او در زمینه شعر و عرفان به زمانی مربوط می‌شود که پدر وی سید آقا کبریایی فوت کرد. پس از فوت پدر، مفتون همدانی تحت تأثیر شمس العرفا مشق علم و ادب نمود. او دوران تحصیلات خود را در یادگیری نجوم و ریاضیات سپری کرد و شاعری را در مکتب مظهر همدانی به اتمام رساند.

زمانی که جنگ جهانی دوم به نقطه اوج خود رسید؛ او نیز به انجام برخی فعالیت‌های آزادی‌خواهانه اقدام نمود و به همین دلیل نیز دستگیر شد و مدتی را در زندان و تبعید سپری نمود. اما بعد از ر‌هایی از تبعید، به‌صورت کاملاً جدی به شاعری روی آورده و تمام تلاش خود را در این مسیر به کار گرفت.

غمام همدانی

یکی از مشهورترین غزل‌سرایان همدانی و نویسندگان همدان، را باید غمام همدانی معرفی نمود. وی در سال ۱۲۵۳ متولد شده و دوران تحصیلات ابتدایی خود را نزد پدر، حجت‌الاسلام سید یوسف مجتهد همدانی گذراند. پس از آن نیز برای دنبال کردن فقه، اصول و فلسفه و نیز ادبیات پرداخت. او توانست در سال ۱۲۸۹ هجری شمسی انجمن ادبی همان را تأسیس کرده و آثار زیادی نیز از خود به‌جای گذاشت.

 

 

ناهید همدانی

یکی دیگر از شاعران قدیمی‌ همدان، میرزا یعقول الستی، ملقب به ناهید همدانی است. این شاعر بزرگ در سال ۱۲۶۶ هجری شمسی در همدان دیده به جهان گشوده و برخلاف علاقه خود به شعر و شاعری، مجبور شد که پس از فوت پدرش که تاجری نامدار بود، امور تجارت خانوادگی را به عهده بگیرد.

او در این مقطع شاعری را کنار گذاشته و  در سال ۱۳۰۷ به یک شغل دولتی مشغول شد. اما پس از اینکه دوران اشتغال وی در تهران به پایان رسید؛ توانست به علاقه قلبی خود یعنی شاعری برگردد. او قبل‌تر نزد غمام همدانی شعر و ادبیات را فراگرفته بود. پس از بازنشستگی نیز این راه را ادامه داده و آثار ارزشمندی از خود برای آیندگان به‌جای گذاشت.

از دیگر شاعران  و نویسندگان همدان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عین القضات همدانی: عارف، شاعر، و فیلسوف ایرانی از جمله نویسندگان همدان

رشیدالدین فضل‌الله همدانی: دانشمند و مورخ دوره ایلخانی و بنیان‌گذار ربع رشیدی

میر رضی آرتیمانی: از نویسندگان همدان و صاحب معروف‌ترین و ارزنده‌ترین ساقی‌نامه ادبیات فارسی

میر سید علی همدانی: از عارفان و مبلغان مذهبی شهیر ایرانی

فخرالدین عراقی: از شاعران و فیلسوفان ایرانی قرن هفتم هجری

 

 

ابن فقیه همدانی : نخستین جغرافی‌دان ایرانی و مسلمان

قهرمان خان قهری: از شاعران و نویسندگان همدان قرن ۱۲ هجری قمری، اهل ملایر و دارای منظومه سفینه قهرمانیه

بدیع‌الزمان همدانی: کاتب و شاعر مقامه‌نویس که بنیان‌گذار مقامه‌نویسی عربی نیز است.

ابن شادی اسدآبادی: کاتب دیوانی و مؤلف کتاب مجمع التواریخ و القصص

مصطفی رحمان دوست: از مترجمان، شاعران و نویسندگان همدان در حوزه کتاب‌‌های کودکان و نوجوانان و شاعر شعر صد دانه یاقوت

یاور همدانی: شاعر ایرانی ملقب به هفتادسال کوله‌بار ادبی است که کتاب وی منبع گویش همدانی در دانشگاه‌‌های آمریکا است.

 

 

فخرالدین اسعد کَرکانی: متولد روستایی از توابع ملایر و صاحب منظومه ویس و رامین که به‌اشتباه او را گرگانی می‌‌نامند.

کلیم همدانی: شاعر همدانی که او را کاشانی نیز می‌نامند.

مظهر همدانی: شاعر و دانشمند همدانی صاحب منظومه خستوی که ده هزار بیت را دارا است.

باقی نهاوندی: از نویسندگان همدان که صاحب منصب در دربار شاه‌عباس بوده است.

مسعود سعد سلمان: شاعر، ادیب و اسب شناس دوره غزنویان یکی دیگر از نویسندگان همدان

غبار همدانی: شاعر نامدار همدانی که دیوان اشعار از وی به‌جای مانده است.

ملا پروین همدانی: از شاعران و نویسندگان همدان که کتاب آتشکده از آثار او است.

رضا بهاری (مولانا شیخ رضا بهاری): از مفاخر فرهنگی شهر بهار همدان در پایان دوره صفویه

مشفق همدانی: روزنامه‌نگار، مترجم و نویسنده همدانی

یدالله مایل تویسرکانی: روزنامه‌نگار و شاعر تویسرکان همدان متخلص به مایل

تقی پور نامداریان: از شاعران و نویسندگان همدان و استاد ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

احسان یار شاطر: بنیان‌گذار دانشنامه ایرانیکا، بنیان‌گذار مرکز مطالعات ایران‌شناسی و استاد مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک

امیرمهدی بدیع: فیلسوف و تاریخ‌نگار متولد همدان

هوشنگ ایرانی: مخترع شعر سورئال فارسی و شعر نو عرفانی

آزاد همدانی: شاعر معاصر همدانی

ابوعلی کاتب: تاریخ‌دان، زبان‌شناس و شاعر برجسته همدانی

کارو دردریان: از نویسندگان همدان

پرویز اذکایی (سپیتمان): از زمره نویسندگان همدان و محققان همدانی که بیش از ۴۰۰ عنوان اثر از وی منتشر شده است.

ابراهیم صفایی: مورخ شهیر معاصر

علیرضا ذکاوتی قراگوزلو: نویسنده و مترجم، برنده جایزه نویسنده سال ایران

دیجور همدانی: از شاعران معاصر همدان

 

 

ابوالوفاء همدانی: نخستین شاعر تازی‌گوی همدانی

ابن فارس لغوی: ادیب و زبان‌شناس قزوینی یا همدانی یکی از نویسندگان همدان

ابن خالویه: از نحو شناسان و دستوردانان زبان عربی

ابن خلف نیرمانی: مشهور به «ابن خلف نیرمانی» و «نیرمانیِ کاتب» نویسنده و شاعر دربار آل‌بویه در سده سوم و چهارم قمری

بهاء الملک همدانی: از سیاستمداران دانشمند دوره قاجار که کتاب تاریخ رومیان اثر مونتسکیو فرانسوی را ترجمه کرده و به چاپ رساند.

 

 

“در مورد باربری بیشتر بخوانید”

 

 

 

زندگینامه یکی از بزرگان همدان

باباطاهر همدانی، معروف به «باباطاهر عریان» عارف، شاعر و دوبیتی سرای معروف ایرانی است که دوران حیات او به اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری برمی‌گردد. بابا، لقبی بوده که درگذشته به پیران وارسته اطلاق می‌شد و کلمه عریان نیز به دلیل زندگی ساده وی و بریدن از تعلقات دنیوی به او داده شده بود.

باباطاهر در شهر همدان چشم به جهان گشود و زندگی خود را به گمنامی‌ سپری ‌کرد. درنهایت در خاک همین شهر آرام گرفت. هم‌اکنون آرامگاه زیبای او در همدان، زیارتگاه علاقه‌مندان به شعر و ادبیات فارسی است. از خانواده، تحصیلات و زندگی باباطاهر عریان اطلاعات دقیقی موجود نیست. اما طبق نوشته‌های راوندی در راحه‌الصدور، باباطاهر در سال ۴۴۷ هجری با طغرل سلجوقی دیدار داشته و مورداحترام او نیز قرار گرفته ‌است.

همان‌طور که می‌دانید نسل ما باباطاهر عریان را بیشتر با دوبیتی‌‌های شیرین و دلربای او می‌شناسد. دوبیتی‌‌های باباطاهر اغلب به لهجه لری سروده شده‌اند؛ به همین دلیل به آن فهلویات (پهلویات) گفته می‌شود و از ترانه‌‌های رایج و معمول در قسمت‌های مختلف ایران است.

با خواندن سروده‌های باباطاهر می‌توان به این نتیجه رسید که او عاشق خداوند، طبیعت و انسانیت آدمیان است. در کلام پربار او بار‌ها از کوهستان‌‌ها، دشت‌‌ها و رودخانه‌‌های زیبای ایران‌  رفتار و اخلاق خوب انسان و ستایش خداوند سخن به میان آمده است.

در یکی از دوبیتی‌‌های مشهور باباطاهر، سال تولد او به حروف ابجد قرار داده شده است که پس از بررسی توسط میرزا مهدی خان کوکب به سال ۳۲۶ هجری رسیده ‌است. اما رشید یاسمی‌ با استناد به همان دوبیتی و اشاره به اهمیت عدد ۱۰۰۰ نزد اغلب کشور‌ها ادعا کرد که منظور باباطاهر از واژه الف سال ۱۰۰۰ میلادی بوده و درنتیجه مقارن سال‌های ۳۹۰ و ۳۹۱ هجری متولد شده است.

 یعنی می‌تواند گفت این شاعر معروف همدانی پس از ۸۵ سال زندگی، در همدان چشم از جهان فروبسته است. آرامگاه وی در شمال شهر همدان در میدان بزرگی به نام باباطاهر قرار واقع شده است. بنای مقبره باباطاهر درگذشته چندین بار بازسازی شده است. این بنای تاریخی طی شمار ۱۷۸۰ در تاریخ بیست و یکم اردیبهشت سال ۱۳۷۶ به در لیست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسمی‌ رسید.

 

 

لیست دانشمندان همدانی

در ادامه به معرفی دانشمندان همدانی که سبب رشد و ترقی علم و دانش در ایران و جهان شده‌اند خواهیم پرداخت.

ابوعلی سینا: ملقب به شیخ‌الرئیس ریاضی‌دان، پزشک، جغرافی‌دان، زمین‌شناس، شاعر، شیمی‌دان، فیزیک‌دان، فیلسوف و منطق‌دان ایرانی

 

 

رشیدالدین فضل‌الله همدانی: دانشمند و مورخ دوره ایلخانی و بنیان‌گذار ربع رشیدی

توفیق موسیوند: پروفسور، جراح و مخترع بای‌پس قلبی ریوی

ابن صلاح همدانی: ریاضی‌دان و پزشک همدانی

ساموئل رهبر: کاشف افزایش مقدار هموگلوبین گلیکوزیله در بیماران دیابتی

سعید شاملو: پدر روان‌شناسی بالینی در ایران

 

 

حسن غیور: نخستین مدرس علوم ریاضیات در دانشگاه تهران

هوشنگ راستان: جراح قلب و عروق و مخترع روش جراحی قلب کنو

سکینه پری: اولین جراح و سرطان‌شناسی زن ایرانی

صغرا آزرمی‌: نخستین زن آسیب‌شناس ایران، وی هنگامی‌که به ایران بازگشت در جمعیت ملی مبارزه با سرطان شروع به کار و مطالعه کرد و جان بیماران سرطانی بسیاری را نجات داد.

اکبر اعتماد: بنیان‌گذار و اولین رئیس سازمان انرژی اتمی‌ ایران و پدر فناوری هسته‌ای ایران، بنیان‌گذار و نخستین رئیس دانشگاه بوعلی سینا همدان

مصطفی احمدی روشن: شیمی‌‌دان و دانشمند هسته‌ای که متأسفانه ترور شد.

علی اقبالی: بنیان‌گذار تدریس رشته مهندسی نقشه‌برداری در دانشگاه تهران و مؤسس مدرسه عالی کشاورزی همدان. او را به‌عنوان پدر آموزش عالی خصوصی ایران می‌شناسند.

مصطفی احمدی روشن: از دانشمندان هسته‌ای ایران

لیست عارفان همدانی

در ادامه لیستی از عارفان و فلاسفه پرآوازه همدانی را به شما ارائه خواهیم کرد:

میر سید علی همدانی: مبلغ و عارف مذهبی مشهور ایرانی

جنید بغدادی: عارف صوفی مسلک و درویش مشهور ایرانی که اصالت او به نهاوند برمی‌گردد.

محمدجواد انصاری همدانی: از عارفان و سالکان معاصر همدان

محمد مفتح: فیلسوف و روشنفکر انقلابی

قاضی‌زاده همدانی: ابراهیم همدانی مشهور به قاضی‌زاده، حکیم صوفی مشرب، فقیه محدث و متکلم امامی‌ در همدان

حافظ ابوالعلاء همدانی: فیلسوف و ادیب همدانی

ملا حسینقلی شوندی و ملا محمدتقی همدانی: از عارفان و روحانیان مشهور همدانی

شیخ محمد بهاری: از عارفان و روحانیانی که از شاگردان ملا حسین نقلی شوندی بود.

محمد‌هادی تالهی: عارف و روحانی معروف شهر همدان

محمدعلی زلفی گل: از دانشمندان برتر جهان در رشته شیمی‌

 

 

از هنرمندان و بازیگران همدانی نیز می‌توان به پرویز پرستویی، الناز حبیبی، مسعود جعفری جوزانی، ‌هانیه توسلی، محمود ابراهیمی‌، بهرام افشاری، مهتاب کرامتی، شهره لرستانی، بهرام توکلی، رابعه مدنی، حسین یاری و غیره اشاره کرد.

به‌منظور شناخت بهترین تعمیرکاران حوزه لوازم‌خانگی در همدان پیشنهاد می‌کنیم از مطالب سایت شارینو در زمینه تعمیر لباسشویی در همدان، تعمیر مبل در همدان، تعمیر تلویزیون در همدان، تعمیر پکیج در همدان، تعمیر جاروبرقی در همدان دیدن کنید.

طراحان متخصص تیم شارینو می‌توانند در زمینه طراحی لوگو، طراحی تیزر، طراحی پوستر و غیره بهترین نتیجه را در راستای معرفی بهتر کسب‌وکار شما ارائه کنند.

اگر به دنبال یافتن بهترین باشگاه‌های ورزشی همدان هستید؛ مطالعه مطالب سایت شارینو با موضوع باشگاه‌های بدنسازی در همدان می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد.

اطلاعات بهترین و پرطرف‌دارترین اماکن گردشگری و تاریخی همدان را می‌توانید در مطالب مراکز تفریحی در همدان موجود در سایت شارینو مشاهده نمایید.

جهت مشاهده لیست کاملی از بهترین پزشکان قلب همدان، لازم است حتماً به مطالب سایت شارینو با موضوع پزشکان قلب و عروق در همدان مراجعه کنید.

 

آموزشگاه موسیقی در همدان

مشاوره تحصیلی در همدان

تعمیر ماشین های اداری در همدان

 

سخن پایانی

در طول سالیان طولانی مشاهیر بزرگی در استان همدان به دنیا آمده و زیسته‌اند. هریک از آن‌‌ها در طی عمر بابرکت و پربار خود خدمات علمی‌ و فرهنگی زیادی را به بشریت و فرهنگ و ادب فارسی ارائه کردند. در این مطلب به معرفی نویسندگان همدان، شاعران، دانشمندان و بازیگران این شهر باستانی پرداختیم تا بتوانید بیشتر با بزرگان هنر و ادب آشنا شوید.